De afkorting ‘Wmo’ staat voor Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet moet ervoor zorgen dat jij de zorg en ondersteuning krijgt die je nodig hebt. Het gaat om zorg en ondersteuning om zelfstandig te kunnen wonen en bewegen.
Op deze pagina lees je meer over de Wet maatschappelijke ondersteuning. Zo lees je niet alleen wat deze wet precies inhoudt, maar ook welke vergoeding je volgens de Wmo krijgt en welke voorzieningen er onder de wet vallen. Heb jij (mogelijk) recht op een financiële tegemoetkoming volgens de Wmo? Dan raden wij je aan om de informatie op deze pagina goed door te lezen, want deze info kan dan zeker interessant zijn.
Wat is Wmo?
De Wet maatschappelijke ondersteuning zorgt ervoor dat iedereen in Nederland de ondersteuning krijgt die hij of zij nodig heeft. Via de Wmo kun je diverse voorzieningen aanvragen en laten financieren. Heb je bijvoorbeeld een ongeluk gehad en kun je sindsdien niet meer goed lopen? Dan kun je via de Wmo een scootmobiel of ander vervoersmiddel aanvragen. Ben je op leeftijd en is het niet meer mogelijk om zelfstandig te douchen? Dan kun je via de Wmo een douchestoel aanvragen.
Onder de Wmo vallen drie soorten voorzieningen. Dit zijn de algemene voorzieningen, de maatwerkvoorzieningen en de vervoersvoorzieningen. Algemene voorzieningen zijn voor iedereen beschikbaar. Maatwerkvoorzieningen zijn voor een specifieke gebruiker beschikbaar. Het zijn de voorzieningen die de gebruiker nodig heeft om zelfstandig te leven. Vervoersvoorzieningen hebben betrekking op vervoer.
De Wmo is in grote lijnen landelijk geregeld. De uitvoering van de wet ligt echter bij jouw gemeente. Een gemeente kan op veel gebieden zelf kiezen hoe deze uitvoering precies in elkaar steekt. Wil je gebruik maken van de Wet maatschappelijke ondersteuning? Dan is het verstandig om uit te zoeken hoe jouw gemeente deze wet uitvoert.
Wmo 2015
In 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning gewijzigd. Ondersteuning die voorheen onder de zogeheten AWBZ viel, valt sindsdien onder de Wmo. Daarnaast zijn er nog enkele andere wijzigingen doorgevoerd. Het gaat om de volgende aanpassingen:
- De eigen bijdrage Wmo is ingevoerd.
- Er zijn sociale wijkteams ingesteld. Vraag je een Wmo aan, dan voer je een zogeheten keukentafelgesprek met het sociale wijkteam in jouw omgeving.
- Het mantelzorgcompliment is afgeschaft.
De Wmo vergoeding
Heb je recht op ondersteuning via de Wmo? Dan kun je een Wmo vergoeding aanvragen. Dit kun je op twee manieren doen. Ten eerste kun je kiezen voor een Wmo vergoeding via Zorg in natura. In dit geval krijg je een hulpmiddel dat binnen het aanbod van jouw gemeente valt. De andere mogelijkheid is dat je een Wmo vergoeding aanvraagt via een persoonsgebonden budget. In dit geval mag je zelf kiezen welk hulpmiddel je af wil nemen via de Wmo.
De Wet maatschappelijke ondersteuning heeft een eigen bijdrage. De eigen bijdrage Wmo staat niet vast. Deze is namelijk afhankelijk van diverse factoren, waaronder je leeftijd, je inkomen en je vermogen en de voorzieningen die je bij je gemeente afneemt. Voor kinderen tot 18 jaar betaal je alleen een eigen bijdrage voor de aanpassing van de woning.
De Wmo voorzieningen
Zoals al eerder vermeld, onderscheiden we drie soorten Wmo voorzieningen. Het gaat om de algemene voorzieningen, de maatwerkvoorzieningen en de vervoersvoorzieningen. In onderstaande alinea’s lees je meer over deze Wmo voorzieningen.
Algemene voorzieningen
Algemene voorzieningen zijn voorzieningen die beschikbaar worden gesteld aan alle mensen die dat nodig hebben binnen een specifieke gemeente. Het gaat om voorzieningen als een boodschappendienst en een maaltijdservice. Ook maatschappelijke opvang en meldpunten vallen onder de algemene voorzieningen van een gemeente. Denk hierbij aan de meldpunten voor huiselijk geweld en kindermishandeling.
Maatwerkvoorzieningen
Maatwerkvoorzieningen worden op de leefsituatie en de gezondheid van de gebruiker afgestemd. Onder maatwerkvoorzieningen vallen zaken als individuele begeleiding, huishoudelijke hulp, een aanbouw van de woning, aanpassingen in de woning, dagbesteding en personenalarmering. Kun je door een beperkte mobiliteit bijvoorbeeld niet meer veilig douchen? Dan kun je gebruik maken van een maatwerkvoorziening om jouw douche aan te passen, bijvoorbeeld met een douchestoel of een stevige beugel in de badkamer.
Vervoersvoorzieningen
Vervoersvoorzieningen moeten ervoor zorgen dat alle burgers zich kunnen verplaatsen. Door vervoersvoorzieningen te verstrekken aan de mensen die dit nodig hebben, zorgt de gemeente ervoor dat iedere burger kan deelnemen aan de samenleving. Onder vervoersvoorzieningen vallen zaken als Wmo vervoer per regiotaxi, een aanpassing van de auto of een auto in bruikleen. Ook het gebruik van een scootmobiel of een rolstoel vallen onder de vervoersvoorzieningen.
Wanneer heb je recht op een Wmo vergoeding?
Je hebt recht op een vergoeding via de Wet maatschappelijke ondersteuning als je niet goed zelfstandig kunt blijven wonen en/of bewegen zonder een algemene voorziening, een maatwerkvoorziening of een vervoersvoorziening. Wil je een Wmo vergoeding ontvangen, dan moet je dit aan kunnen tonen. Dit doe je door bij de gemeente een Wmo indicatie aan te vragen.
Bij het aanvragen van een Wmo indicatie, moet je aan kunnen geven dat je een probleem hebt en dat je dit probleem niet zelf of met de hulp van mensen in je omgeving op kunt lossen. Wil je een maatwerkvoorziening gebruiken? Dan moet je aan kunnen tonen dat een algemene voorziening niet (voldoende) helpt om zelfstandig te kunnen leven en/of bewegen. Tot slot moet je aan kunnen tonen dat jouw zorgverzekeraar jouw hulpmiddel niet vergoedt en dat je via jouw zorgorganisatie geen andere oplossing hebt kunnen vinden.
De gemeente bepaalt vervolgens of je wel of geen recht hebt op een vergoeding via de Wmo. Het is belangrijk goed voorbereid te zijn bij het aanvragen van jouw Wmo indicatie, want een goede voorbereiding vergroot de kans dat jouw aanvraag wordt goedgekeurd.
Verschillen per gemeente
De Wmo is in grote lijnen landelijk geregeld. Jouw gemeente kan echter wel zelf bepalen op welke manier de Wmo uitgevoerd wordt. Dit betekent dat jouw gemeente bepaalt op welke manier jij ondersteund wordt om zelfstandig te leven en/of te bewegen.
De verschillen in de uitvoering van diverse gemeenten kunnen groot zijn. De grootste verschillen zien we in het aanbod van hulpmiddelen binnen de Zorg in natura, de hoogte van de vergoeding via het persoonsgebonden budget en de eigen bijdrage die je voor jouw hulpmiddel moet betalen.
Ben je benieuwd hoe de Wmo ondersteuning van jouw gemeente er precies uit ziet? Neem dan contact op met de gemeente in jouw woonplaats. Dien je een Wmo indicatie in, dan krijg je ook meer inzicht in de Wmo uitvoering in jouw gemeente.
Een Wmo aanvragen
Wil je een Wmo aanvragen? Dan ga je naar het Wmo loket van jouw gemeente. Zoals al eerder vermeld, is het belangrijk om jouw Wmo aanvraag goed voor te bereiden. Je moet namelijk veel aan kunnen tonen om een vergoeding via de Wmo te krijgen. Bereid je je niet of nauwelijks voor op jouw Wmo aanvraag, dan is de kans groot dat je niet voldoende informatie kunt overleggen. Dit vergroot het risico dat jouw aanvraag wordt afgekeurd.
Onderstaande afbeelding van de Rijksoverheid toont een visuele weergave. Onder de afbeelding is dit tekstueel verder uitgewerkt.
In onderstaande alinea’s beschrijven we de diverse stappen van de Wmo aanvraag bij jouw gemeente. Ben je van plan een vergoeding via de Wet maatschappelijke ondersteuning aan te vragen op de korte termijn, dan is het zeker goed om je te verdiepen in het Wmo aanvraagproces.
Stap 1: een melding maken
De eerste stap bij het aanvragen van hulp en ondersteuning via de Wmo, is het maken van een melding. Dit doe je bij het Wmo loket van jouw gemeente. De meeste gemeenten hebben een aanmeldingsformulier voor het Wmo loket. Dit formulier vul je in om jouw melding te doen.
Heb je het aanmeldingsformulier van het Wmo loket ingevuld, dan neemt een medewerker van de gemeente contact met je op. Er wordt een afspraak gemaakt voor een Wmo gesprek.
Stap 2: een gesprek en onderzoek
Tijdens het Wmo gesprek onderzoekt een consulent of deskundige van de gemeente waar de problemen in jouw situatie liggen. Ook onderzoekt de consulent of expert wat er nodig is om jouw problemen op te lossen. Verder onderzoekt de gemeente in hoeverre je zelfstandig bent en wat de mensen in jouw omgeving eventueel voor je kunnen betekenen. Het Wmo gesprek kan op het gemeentehuis plaatsvinden, maar ook bij je thuis.
Stap 3: het voorstel
Binnen 10 werkdagen na het Wmo gesprek maakt de gemeente een verslag van het gesprek. Dit verslag wordt aan jou verstrekt. Wij raden je aan dit verslag goed te lezen, want het gespreksverslag is het uitgangspunt voor verdere stappen.
Blijkt uit het verslag dat je onvoldoende zelfredzaam bent en geen hulp kunt krijgen van de mensen in jouw directe omgeving? Dan is de gemeente verplicht je hulp te bieden. In dit geval krijg je een voorstel in het gespreksverslag. Dit voorstel bestaat uit het aanbieden van algemene voorzieningen, maatwerkvoorzieningen en/of vervoersvoorzieningen.
Stap 4: het besluit
Als je het eens bent met het gespreksverslag en het voorstel in dit verslag, geef je dit aan door het verslag te ondertekenen. Vervolgens stuur je het gespreksverslag en voorstel terug naar de gemeente. Het ondertekende formulier dat je naar de gemeente stuurt, geldt als definitieve aanvraag voor ondersteuning uit de Wmo.
De gemeente beslist binnen twee weken of je voor algemene voorzieningen, maatwerkvoorzieningen en/of vervoersvoorzieningen in aanmerking komt. Ook beslist de gemeente wanneer deze voorzieningen worden verstrekt en in welke vorm dit moet gebeuren (Zorg in natura of pgb).
Hulp bij het aanvragen van een Wmo vergoeding
Vind je het lastig om jouw Wmo vergoeding zelfstandig aan te vragen bij de gemeente? Dan kun je de gemeente benaderen voor een onafhankelijke cliëntondersteuner. Deze persoon geeft je niet alleen informatie over de Wmo en het aanvragen van een Wmo vergoeding, maar helpt je ook de Wmo aanvraag in te dienen. Dit doet een cliëntondersteuner altijd gratis.
De situatie vanaf 2019
In 2019 verandert de situatie rondom de Wet maatschappelijke ondersteuning. Vanaf dit moment kost de ondersteuning vanuit de Wmo voor iedereen 17,50 euro per 4 weken. Dit abonnementstarief is ongeacht inkomen, vermogen of gebruik.
Het abonnementstarief van 17,50 euro is een maximum tarief. Gemeenten kunnen ervoor kiezen een lager abonnementstarief in te stellen. Wil je meer weten over het abonnementstarief van jouw gemeente? Dan raden wij je aan contact op te nemen met de gemeente in jouw woonplaats.