Het persoonsgebonden budget wordt ook wel een pgb genoemd. Dit is een financiële tegemoetkoming die de Nederlandse overheid verstrekt aan mensen die zorg nodig hebben. Op deze pagina lees je meer over het persoonsgebonden budget. Ook lees je meer over het ontvangen van een persoonsgebonden budget en het overstappen naar een nieuwe zorgverzekering.
Wat is pgb?
Het persoonsgebonden budget is een subsidie voor mensen die zorg nodig hebben. Zij gebruiken de subsidie om zelf de zorg in te kopen die zij nodig hebben. Je kunt het budget gebruiken om intensieve zorg in te kopen, maar ook persoonlijke verzorging, persoonlijke verpleging, voorzieningen voor in huis en bepaalde hulpmiddelen.
Het persoonsgebonden budget is er voor iedereen die door een aandoening, ziekte, stoornis of beperking meer dan de gebruikelijke zorg nodig heeft. Kwetsbare ouderen kunnen gebruik maken van de subsidie, maar chronisch zieken, mensen met een lichamelijke beperking en mensen met een zintuiglijke beperking ook. En heb je een hoog inkomen of een groot vermogen? Dan kom je alsnog in aanmerking voor een pgb. Wel kun je met een hoger inkomen of een groter vermogen een hogere eigen bijdrage krijgen.
Krijg je een pgb, dan mag je zelf kiezen bij welke zorgverleners je jouw zorg in wil kopen. Bovendien moet je dit helemaal zelf regelen. De pgb biedt dan ook veel vrijheid. De keerzijde van de subsidie, is dat het veel tijd en energie kan kosten om je eigen zorg in te kopen. Je moet niet alleen op zoek gaan naar hulpverleners die jou de juiste zorg kunnen bieden, maar je moet ook afspraken maken met deze hulpverleners. Er worden contracten gesloten, je moet je hulpverleners zelf uitbetalen en je moet een uitgebreide administratie bijhouden.
Waarom een pgb?
Er kunnen diverse redenen zijn om voor een persoonsgebonden budget te kiezen. Je kunt bijvoorbeeld een pgb aanvragen als je jouw leven met een aandoening, ziekte, stoornis of beperking zelf wil vormgeven, maar ook als je in je eigen huis wil blijven wonen.
Ook kun je kiezen voor een pgb als je:
- Jouw eigen hulpverleners wil kiezen.
- Niet gebruik wil maken van de zorg die door de diverse instellingen in ons land geboden wordt.
- Zelf wil kiezen wanneer je zorg krijgt. Je wil bijvoorbeeld zorg op een moment dat dit niet mogelijk is bij de grotere instanties.
Verschillende vormen
Een pgb kan verschillende vormen hebben. In onderstaande alinea’s worden de vier vormen van het persoonsgebonden budget beschreven.
Pgb via de Wet langdurige zorg (Wlz)
De pgb via de Wet langdurige zog (Wlz) is bedoeld voor mensen die intensieve en langdurige zorg nodig hebben. Doorgaans gaat het om zorg die 24 uur per dag en 7 dagen per week geboden wordt. Het pgb is geschikt voor chronisch zieken, maar ook voor kwetsbare ouderen en mensen met een ernstige beperking of aandoening.
Voorwaarden:
- Vul het aanvraagformulier van het pgb in.
- Je moet een budgetplan maken. In dit plan laat je duidelijk zien welke zorg je wil inkopen en bij welke zorgverleners je dit wil doen.
- Je sluit een contract af met iedere zorgverlener. Aan een contract voeg je altijd een zorgbeschrijving toe. Deze stukken worden door het zorgkantoor gecontroleerd.
- De zorgverlener wordt betaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit gebeurt aan de hand van de door jou ingestuurde declaraties.
- Je mag jouw pgb laten beheren door een expert. In sommige gevallen is dit verplicht.
- Je mag geen behandeling betalen uit het persoonsgebonden budget.
Pgb via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
De pgb via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is in het leven geroepen voor mensen die begeleiding en ondersteuning nodig hebben in het dagelijks leven. Van dit persoonsgebonden budget kun je bijvoorbeeld huishoudelijke hulp betalen, dagbesteding financieren en bepaalde hulpmiddelen en voorzieningen voor in huis bekostigen.
Voorwaarden:
- Je moet duidelijk aangeven waarom je een persoonsgebonden budget wil ontvangen. De gemeente beoordeelt jouw aanvraag.
- De gemeente controleert of de diensten en hulpmiddelen die jij met jouw pgb inkoopt, van voldoende kwaliteit zijn.
- Je kunt het pgb gebruiken om ondersteuning door je sociale netwerk te betalen. Wel kan het zo zijn dat jouw gemeente hier voorwaarden en regels voor opgesteld heeft. Hier moet je je aan houden.
Pgb via de Zorgverzekeringswet (Zvw)
De pgb via de Zorgverzekeringswet (Zvw) is er voor mensen die persoonlijke verpleging en/of verzorging nodig hebben. Ook kinderen die intensieve zorg nodig hebben, kunnen dit persoonsgebonden budget krijgen. Het gaat bijvoorbeeld om kinderen met een zware vorm van autisme of een handicap.
Voorwaarden:
- Je geeft duidelijk aan waarom je een persoonsgebonden budget wil ontvangen.
- Je schrijft een budgetplan. In dit plan geef je aan welke zorg je met jouw pgb in wil kopen.
- De verzekeraar controleert of je in staat bent om een persoonsgebonden budget te beheren. Ook moet je in staat zijn kwalitatieve zorg in te kopen.
Let op: de voorwaarden en regels voor dit persoonsgebonden budget kunnen verschillen per verzekeraar. In de polisvoorwaarden van jouw verzekeraar kun je lezen aan welke voorwaarden en regels jij moet voldoen voor het pgb.
Pgb via de Jeugdwet
De pgb via de Jeugdwet is bedoeld voor kinderen en jeugdigen. Het gaat om jonge mensen die zorg, hulp en/of ondersteuning nodig hebben, bijvoorbeeld in de vorm van persoonlijke verzorging of professionele begeleiding.
Voorwaarden:
- Je moet duidelijk aangeven waarom je een pgb wil ontvangen voor je kind. Hierbij geef je aan waarom zorg in natura in de situatie van je kind niet passend is.
- De gemeente controleert of de diensten en hulpmiddelen die jij met jouw pgb inkoopt, van voldoende kwaliteit zijn.
- Je kunt het pgb gebruiken om ondersteuning voor je kind door je sociale netwerk te betalen. Het kan zo zijn dat jouw gemeente hier voorwaarden en regels voor opgesteld heeft.
Een pgb aanvragen
Wil je een pgb ontvangen? Dan moet je het persoonsgebonden budget aanvragen. Hoe je dit precies moet doen, verschilt per persoonsgebonden budget. Daarom beschrijven we het aanvraagproces per persoonsgebonden budget in onderstaande alinea’s.
Pgb via de Wet langdurige zorg (Wlz)
Om een pgb via de Wet langdurige zorg aan te vragen, volg je de volgende stappen:
- Meld je bij het Centrum Indicatiestelling Zorg, ook wel CIZ genoemd.
- Vul het aanvraagformulier van het CIZ in.
- Het CIZ bekijkt jouw persoonlijke situatie en brengt in kaart op welke zorg je wel en geen recht hebt.
- Het CIZ stuurt jouw indicatie naar een zorgkantoor. Je meldt je bij dit zorgkantoor om een pgb aan te vragen.
- Je geeft aan waarom een persoonsgebonden budget voor jou geschikt is. Het zorgkantoor beoordeelt je aanvraag.
Pgb via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
Om een pgb via de Wet maatschappelijke ondersteuning aan te vragen, volg je de volgende stappen:
- Meld je bij de gemeente in jouw woonplaats.
- Geef aan dat je gebruik wil maken van een persoonsgebonden budget.
- Leg aan waarom een pgb geschikt is voor jou.
- De gemeente bekijkt jouw persoonlijke situatie en beoordeelt op welke hulp je recht hebt.
- De gemeente beslist of je wel of geen recht hebt op een persoonsgebonden budget.
Pgb via de Zorgverzekeringswet (Zvw)
Om een pgb via de Zorgverzekeringswet aan te vragen, volg je de volgende stappen:
- Meld je bij je eigen zorgverzekeraar.
- Vraag een Zvw-budget aan bij jouw verzekeringsmaatschappij.
- De zorgverzekeraar controleert jouw aanvraag.
- De zorgverzekeraar kan je vragen om jouw aanvraag toe te lichten. Is dit het geval, dan leg je uit waarom je een pgb wil ontvangen en waarom deze subsidie geschikt is voor jou.
- De zorgverzekeraar beoordeelt je aanvraag. Je aanvraag voor een pgb kan goedgekeurd of afgekeurd worden.
Pgb via de Jeugdwet
Om een pgb via de Jeugdwet aan te vragen, volg je de volgende stappen:
- Meld je kind aan bij de gemeente in jouw woonplaats.
- Geef aan dat je gebruik wil maken van een persoonsgebonden budget voor je kind.
- Leg aan waarom een pgb geschikt is voor jouw kind.
- De gemeente beoordeelt jouw zorgaanvraag en brengt in kaart op welke zorg jouw kind recht heeft.
- De gemeente beslist of er wel of geen persoonsgebonden budget wordt toegekend.
Uitbetaling pgb
Het persoonsgebonden budget wordt niet op jouw eigen bankrekening gestort. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) betaalt de zorgverleners namelijk direct, in jouw opdracht. Ook neemt de SVB een deel van jouw financiële administratie over. Maak je gebruik van een persoonsgebonden budget, dan moet je jouw getekende zorgovereenkomsten tijdig naar de SVB sturen. De SVB zorgt ervoor dat jouw zorgverleners met je budget worden betaald. Je kunt jouw declaraties eenvoudig en snel online indienen bij de Sociale Verzekeringsbank. Dit doe je op de website van de SVB onder het kopje ‘Mijn pgb’.
Op 1 januari 2015 ging het zogeheten trekkingsrecht in om fraude met het persoonsgebonden budget tegen te gaan. Volgens het trekkingsrecht mag het SVB alleen uitbetalingen doen aan zorgverleners die hier goedkeuring voor hebben gekregen. Dit gebeurt aan de hand van een zorgovereenkomst met de gemeente of het zorgkantoor. De SVB registreert de zorgovereenkomsten van zorgverleners zelf.
Goed om te weten: voor een pgb via de Wlz, de Wmo en de Jeugdwet betaal je vaak een eigen bijdrage. Deze eigen bijdrage is afhankelijk van diverse factoren, waaronder je inkomen en je vermogen.
Overstappen naar een andere zorgverzekeraar
Aan het einde van het jaar krijgt iedere Nederlander de mogelijkheid om een nieuwe zorgverzekering af te sluiten. Ook als je een pgb ontvangt, heb je het recht om over te stappen naar een andere zorgverzekeraar. Wel kan het zo zijn dat je bij het overstappen een nieuwe pgb aan moet vragen. Dit komt omdat verzekeringsmaatschappijen in Nederland andere voorwaarden en regels hanteren voor het persoonsgebonden budget.
Heb je zorgverzekeraars vergeleken en wil je overstappen? Controleer dan in de polisvoorwaarden van jouw nieuwe zorgverzekering of je wel of geen nieuw pgb aan moet vragen. Je kunt ook contact opnemen met je nieuwe zorgverzekeraar om hier snel achter te komen.