Het Nationaal Zorgfonds is een initiatief van politieke partij de SP gestart in het voorjaar van 2016. Het Nationaal Zorgfonds zou het huidige zorgverzekeringsstelsel moeten vervangen. Met het fonds wou de partij het eigen risico, de marktwerking en de zorgverzekeraars afschaffen. De overheid zou dan de rol van de zorgverzekeraars overnemen.
Bij dit fonds, is er geen keuze uit een zorgverzekeraar. Iedereen krijgt exact dezelfde basisverzekering met dezelfde polisvoorwaarden. Verder zou de basisverzekering nog wat verder uitgebreid moeten worden met fysiotherapie, tandheelkunde en geestelijke gezondheidszorg.
Voor- en tegenargumenten
De SP is uiteraard fel voorstander van dit Nationale Zorgfonds. Vanuit de Tweede Kamer is er bijval van een aantal andere partijen (Partij voor de Dieren en 50Plus). Er zijn echter ook genoeg partijen tegen dit voorstel. Zo zou de financiële onderbouwing onvoldoende zijn, en is er nog voldoende bureaucratie als de overheid de rol van zorgverzekeraar op zich neemt.
Wij zullen hier de belangrijkste voor- en tegenargumenten voor het Nationaal Zorgfonds opsommen.
Voor 1 (eigen risico)
Een van de belangrijkste veranderingen voor het Nationaal Zorgfonds, is het afschaffen van het eigen risico. Het eigen risico is namelijk de ‘boete op ziek zijn’. Door de afschaffing is het mijden van zorg verleden tijd, en gaat de samenleving er op vooruit.
Hier zit een kostenplaatje aan. Deze zou gefinancierd worden door te besparen op de reclame uitgaven, schrappen van regels en bureaucratie, en aanpakken van de woekerwinsten bij farmaceutische bedrijven.
Tegen 1 (eigen risico)
Tegenstanders zijn van mening dat de onderbouwing voor de financiering ondermaats is. Zo is er nog geld nodig voor informatievoorziening en overheidscampagnes. Verder wijzen ze erop dat er nog voldoende bureaucratie zal zijn.
Als we immers naar andere landen kijken met een genationaliseerd zorgfonds, dan is er sprake van veel inefficiëntie en bureaucratie. Veel meer dan nu in Nederland het geval is. Het huidige Nederlandse zorgfonds wordt in onderzoeken ook vaak geprezen als een van de beste ter wereld. Verder is het aanpakken van de farmaceutische bedrijven iets wat op Europees niveau dient te gebeuren. En het heeft niets met ons huidige zorgstelsel te maken.
Voor 2 (kosten)
Het huidige zorgstelsel van Nederland behoort tot de duurste van Europa. Zo zijn al onze buurlanden goedkoper. Ook is het zorgstelsel waar alles centraal geregeld wordt, goedkoper.
Tegen 2 (kosten)
De zorg in Nederland mag dan wel een van de duurste zijn, het komt veelal ook naar voren als een van de beste. Bovendien betekent het invoeren van het Nationaal Zorgfonds niet dat alle kosten verdwijnen. Zorg kost nou eenmaal geld.
Het Centraal Planbureau heeft eerder ook berekend dat het Nationaal Zorgfonds ongeveer 4.000 euro per huishouden zal gaan kosten.
Voor 3 (kosten)
De kosten sinds de invoering van het nieuwe stelsel zouden zijn opgelopen. Het oude stelsel lijkt dus veel beter. Het Nationaal Zorgfonds zou alles nog goedkoper kunnen maken door de zorg centraal te regelen.
Tegen 3 (kosten)
Het is hoe je kijkt naar de prijs of die gestegen is. De prijs van een brood is ook gestegen, dat komt door de inflatie. Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en De Nederlandsche Bank (DNB) zeggen dat de kosten juist zijn gedaald. Zo was de uitvoering van het stelsel in 2005 gelijk aan 5,8 procent van de premies. In 2015 was dit gezakt naar 3,8 procent.
Voor 4 (kwaliteit)
Het huidige zorgstelsel zou volgens voorstanders niet voldoen aan bepaalde kwaliteitsstandaarden. Het Nationaal Zorgfonds zou er vervolgens voor zorgen om de kwaliteit te verbeteren. Dit door bijvoorbeeld de selectieve contractering af te schaffen. Op die manier hebben patiënten het meer voor het zeggen.
Tegen 4 (kwaliteit)
Volgens tal van onderzoeken behoort het Nederlands zorgstelsel juist wel tot de beste van de wereld. Het onderzoek dat de voorstanders van het Nationaal Zorgfonds aanhalen, is NUMBEO met een korte vragenlijst. Deze is door slechts 111 mensen ingevuld, en zegt daarom niet zoveel over de werkelijke waardes per land.
Daarnaast valt het nog maar te bezien of de kwaliteit er door de afschaffing van selectieve contractering op vooruit gaat. Op die manier kunnen niet gespecialiseerde zorgverleners lastige operaties uitvoeren, wat wellicht niet altijd tot het gewenste resultaat leidt.
Voor 5 (polis inhoud)
Voorstanders vinden ook dat de basisverzekering nog verder moet worden uitgebreid. Het Nationaal Zorgfonds zorgt hiervoor, met extra fysiotherapie, geestelijke gezondheidszorg en tandheelkunde.
Dat kost extra geld, en dat zou betaald worden door: miljonairsbelasting, eerlijke belastingen voor grote bedrijven en banken en het vergroenen van het belastingstelsel.
Door de uitbreiding van de basisverzekering, worden aanvullende verzekeringen overbodig.
Tegen 5 (polis inhoud)
Het Nationaal Zorgfonds is niet nodig om de basisverzekering uit te breiden, dat is nu ook al mogelijk. De overheid is al verantwoordelijk voor de inhoud van de basisverzekering.
Door meer belasting te vragen om die vervolgens aan de zorg uit te geven, maak je de zorg niet goedkoper. Het geld wordt dan alleen op een andere manier verdeeld.